17 Pupuh (Palanggeran Jeung Watek)

Ku: Iing Firmansyah

Dina pupuh aya nu disebut palanggeran/patokan, nyaéta guru wilangan jeung guru lagu. Guru wilangan nyaéta lobana engang (B. Ind : suku kata) dina unggal padalisan/jajar. Guru lagu nyaéta sora vocal engang panungtung dina unggal padalisan. Lobana padalisan (jajaran) dina unggal pada (B. Ind: bait) gé geus ditangtukeun. Pon kitu deui, unggal pupuh miboga watek/sipat sewang-séwangan.

Conto guru wilangan jeung guru lagu:

PUPUH KINANTI

Bu-dak leu-tik bi-sa nga-pung (8-u)
Ba-ba-ku nga-pung-na peu-ting(8-i)
Nga-la-yang ka-ka-la-yang-an (8-a)
Né-a-ngan nu a-mis-a-mis (8-i)
Sa-ru-pa-ning bung-bu-ah-an (8-a)
Na-on ba-é nu ka-pang-gih (8-i)

17 PUPUH

1. Asmarandana

1 Pada : 7 padalisan.
Watek : birahi, silih asih, silih pikanyaah atawa mépélingan.

Padalisan ka – 1 --> 8 – i
Padalisan ka – 2 --> 8 – a
Padalisan ka – 3 --> 8 – é
Padalisan ka – 4 --> 8 – a
Padalisan ka – 5 --> 7 – a
Padalisan ka – 6 --> 8 – u
Padalisan ka – 7 --> 8 – a

2. Balakbak

1 pada : 3 padalisan.
Watek : pikaseurieun, bobodoran.

Padalisan ka – 1 --> 15 – é
Padalisan ka – 2 --> 15 – é
Padalisan ka – 3 --> 15 – é

3. Dangdanggula

1 pada : 9 padalisan
Watek : kabungahan, kaagungan

Padalisan ka – 1 --> 10 – i
Padalisan ka – 2 --> 10 – a
Padalisan ka – 3 --> 8 – é/o
Padalisan ka – 4 --> 7 – u
Padalisan ka – 5 --> 9 – i
Padalisan ka – 6 --> 7 – a
Padalisan ka – 7 --> 6 – u
Padalisan ka – 8 --> 8 – a
Padalisan ka – 9 --> 12 – i
Padalisan ka – 10 --> 7 – a

4. Durma:

1 pada : 7 padalisan
Watek : ngambek

Padalisan ka – 1 --> 12 – a
Padalisan ka – 2 --> 7 – i
Padalisan ka – 3 --> 6 – a
Padalisan ka – 4 --> 7 – a
Padalisan ka – 5 --> 8 – i
Padalisan ka – 6 --> 5 – a
Padalisan ka – 7 --> 7 – i

5. Gambuh

1 Pada := 5 padalisan.
Watek : bingung, samar polah atawa tambuh laku.

Padalisan ka – 1 --> 7 – u
Padalisan ka – 2 --> 10 – u
Padalisan ka – 3 --> 12 – i
Padalisan ka – 4 --> 8 – u
Padalisan ka – 5 --> 8 – o

6. Gurisa

1 Pada : 8 Padalisan.
Watek : pangangguran, lulucon atawa tamba kesel.

Padalisan ka – 1 --> 8 – a
Padalisan ka – 2 --> 8 – a
Padalisan ka – 3 --> 8 – a
Padalisan ka – 4 --> 8 – a
Padalisan ka – 5 --> 8 – a
Padalisan ka – 6 --> 8 – a
Padalisan ka – 7 --> 8 – a
Padalisan ka – 7 --> 8 – a

7. Juru Demung

1 pada : 5 padalisan

Watek : kaduhung atawa hanjakal

Padalisan ka – 1 --> 8 – a
Padalisan ka – 2 --> 8 – u
Padalisan ka – 3 --> 6 – i
Padalisan ka – 4 --> 8 – a
Padalisan ka – 5 --> 8 – u

8. Kinanti

1 Pada : 6 Padalisan
Watek : ngadago/nganti, miharep, prihatin.

Padalisan ka – 1 --> 8 – u
Padalisan ka – 2 --> 8 – i
Padalisan ka – 3 --> 8 – a
Padalisan ka – 4 --> 8 – i
Padalisan ka – 5 --> 8 – a
Padalisan ka – 6 --> 8 – i

9. Ladrang

1 pada : 4 padalisan
Watek : bnanyol, heureuy atawa gogonjakan

Padalisan ka – 1 --> 10 – i
Padalisan ka – 2 --> 8 – a
Padalisan ka – 3 --> 8 – i
Padalisan ka – 4 --> 12 – a

10. Lambang

1 pada : 4 padalisan

Watek : banyol, heureuy, pikaseurieun atawa gogonjakan, leuwih motah ti batan pupuh Ladrang.

Padalisan ka – 1 --> 8 – a
Padalisan ka – 2 --> 8 – a
Padalisan ka – 3 --> 8 – a
Padalisan ka – 4 --> 8 – a

11. Magatru

1 pada : 5 padalisan
Watek : nyelang carita, lulucon

Padalisan ka – 1 --> 12 – u
Padalisan ka – 2 --> 8 – i
Padalisan ka – 3 --> 8 – u
Padalisan ka – 4 --> 8 – i
Padalisan ka – 5 --> 8 – o

12. Maskumambang

1 pada : 4 padalisan

Watek : Prihatin, sasambat, kanyeri, nalangsa

Padalisan ka – 1 --> 12 – i
Padalisan ka – 2 --> 6 – a
Padalisan ka – 3 --> 8 – i
Padalisan ka – 4 --> 8 – a

13. Mijil

1 pada : 6 padalisan

Watek : Susah, sedih, cilaka, tiiseun, jempling

Padalisan ka – 1 --> 10 – i
Padalisan ka – 2 --> 6 – o
Padalisan ka – 3 --> 10 - é
Padalisan ka – 4 --> 10 – i
Padalisan ka – 5 --> 6 – i
Padalisan ka – 6 --> 6 – u

14. Pangkur

1 Pada : 7 Padalisan.
Watek : nafsu, lumampah atawa sadia rek perang.

Padalisan ka – 1 --> 8 – a
Padalisan ka – 2 --> 12 – i
Padalisan ka – 3 --> 8 – u
Padalisan ka – 4 --> 7 – a
Padalisan ka – 5 --> 12 – u
Padalisan ka – 6 --> 8 – a
Padalisan ka – 7 --> 8 – i

15. Pucung

1 Pada : 4 Padalisan.
Watek : piwuruk, wawaran, kagét , éling, mépélingan.

Padalisan ka – 1 --> 12 – u
Padalisan ka – 2 --> 6 – a
Padalisan ka – 3 --> 6 – i
Padalisan ka – 4 --> 12 – a

16. Sinom

1 pada : 9 Padalisan.

Watek : gumbira atawa senang.

Padalisan ka – 1 --> 8 – a
Padalisan ka – 2 --> 8 – i
Padalisan ka – 3 --> 8 – a
Padalisan ka – 4 --> 8 – i
Padalisan ka – 5 --> 7 – i
Padalisan ka – 6 --> 8 – u
Padalisan ka – 7 --> 7 – a
Padalisan ka – 7 --> 8 – i
Padalisan ka – 9 --> 12 – a

17. Wirangrong

1 pada : 6 padalisan
Watek : Éra, wirang, apes, rugi

Padalisan ka – 1 --> 8 – i
Padalisan ka – 2 --> 8 – o
Padalisan ka – 3 --> 8 – u
Padalisan ka – 4 --> 8 – i
Padalisan ka – 5 --> 8 – a
Padalisan ka – 6 --> 8 – a

Sumber: Grup FB Salaka