KUMPENI geumpeur jeung gimir. Anu aya di jero bénténg kabéh ngarasa tagiwur. Pokona mah, salila Kumpeni ngeréh lemah cai urang, can kungsi nyorang bahaya anu kacida gedéna kawas harita. Serangan Kyai Tapa leuwih bahaya batan serangan Sultan Agung Mataram saméméhna. Hal éta diaku ku urang Walandana sorangan gé.
Nilik galagat kitu, pikeun nyegah ajur-leburna bangsa Walanda di Batawi, Gupernur Jéndral Jacob Mossel méré tangara gencatan senjata, sarta ngajak.badami. Tuluy baé Kyai Tapa babadian jeung utusan Kumpeni. Kyai Tapa daék narima pangajak Kumpeni pikeun nunda peperangan, tapi aya saratna.
Sarat anu kahiji: Fatimah anu jadi bibit-buit panyéréwédan supaya ditangkep, tuluy dibuang atawa digantung. Kalungguhan Sultan Banten sangkan dipasrahkeun deui ka nu boga hakna, nyaéta Pangéran Gusti anu harita keur diasingkeun ka Sélong. Éta sarat ditarima ku Kumpeni. Fatimah ditangkep sarta diasingkeun ka Pulo Édam. Malah terus dibuang ka Pulo Banda. Engkéna, Fatimah maot di pangbuangan dina kaayaan anu pohara sangsarana. Pikeun saheulaanan, peperangan bisa dieureunkeun.
Dasar Kumpeni, maranéhna ngatur siasat anyar pikeun merangan pasukan Kyai Tapa. Mangsa gencatan sen¬jata ku Kumpeni digunakeun pikeun nohagaan pasukanana. Dadakuna mah ménta waktu pikeun mawa Pangéran Gusti anu dibuang ka Sélong. Padahal saenyana mah henteu kitu. Kumpuni ménta bantuan ti nagrina, nguyang balad. Salian ti jumlahna loba téh, senjatana ogé leuwih tohaga deuih. Terus nyampeur tentara Walanda anu aya di Tanjung Harapan, Afrika Kidul. Ti dinya mah kakara baé nyampeur Pangéran Gusti, anu cenah rék dipulangkeun ka rahayat Banten.
Mémang ahirna mah Pangeran Gusti jadi Sultan Banten, tapi sanggeus kaselang heula ku nu séjén. Nyaéta ku Sultan Zainul Alimin, anu sasatna mah dijenengkeun ku Kumpeni. Tah, diangkatna Sultan Zainul Alimin nguciwakeun rahayat Banten. Der perang deui. Kyai Tapa jeung Bagus Buang mingpin deui pasukanana ngagempur Kumpeni.
Ngan ayeuna mah ngagunakeun taktik gerilya, teu cara perang ti heula. Ari sababna, kakuatan Walanda geus nikel, boh jumlah ten¬tarana boh pakarangna. Najan kitu, angger baé Kumpeni téh kariripuhan. Mémang pasukan Kyai Tapa mah geus biasa mileuweungan. Béda jeung pasukan Kumpeni. Anu matak pantes upama pasukan Kumpeni mindeng kawiwirangan téh.
Ayeuna mah wilayah perjoangan Kyai Tapa téh ngalegaan. Lain di Banten wungkul, tapi sa-Pulo Jawa. Geus puguh ari di Jawa Barat mah. Diudag di Banten, kabur ka Sukabumi. Diudag ka Sukabumi, mucunghul di Cianjur. Kitu jeung kitu baé. Sarta méh di unggal daérah pasukan Kyai Tapa ngadatangkeun karugian pikeun Kumpeni.
Leuwihna ti éta, dina berjoangna téh Kyai Tapa mah geus henteu katalian ku kadaérahan. Pokona mah, musuhna anu utamana téh Kumpeni. Sing saha baé anu keur mumusuhan jeung Kumpeni, pasti bakal dibantuan ku Kyai Tapa jeung pasukanana. Di antarana baé mantuan urang Mataram anu keur baruntak ngalawan kaom penjajah Kumpeni di Jawa Tengah. Ti dinya terus ngétan deui, mantuan pasukan Pangéran Cakraningrat anu keur bajoang di Jawa Timur. Sarua deuih, ngalawan kaom penjajah Kumpeni.
Pasukan Banten anu dipingpin ku Kyai Tapa jeung Bagus Buang eureun perang gerilya sanggeus Pangéran Gusti diangkat jadi Sultan Banten. Jadi, pasukan Kyai Tapa mah lain lantaran bisa ditumpes ku Kumpeni eureunna téh. Eureun lantaran karepna sorangan.
Ratu Bagus Buang atawa Bagus Buang, wapat di Cibaliung, Banten Kidul. Ayeuna mah kabawah ka Pandéglang. Ari Kyai Tapa, neruskeun tapana di Cianjur. Henteu balik deui ka Banten, sabab henteu téga nénjo nagrina anu geus disebitan ku Kumpeni. Nepi ka wapatna ogé angger matuh di Cianjur.
Rengse
Nilik galagat kitu, pikeun nyegah ajur-leburna bangsa Walanda di Batawi, Gupernur Jéndral Jacob Mossel méré tangara gencatan senjata, sarta ngajak.badami. Tuluy baé Kyai Tapa babadian jeung utusan Kumpeni. Kyai Tapa daék narima pangajak Kumpeni pikeun nunda peperangan, tapi aya saratna.
Sarat anu kahiji: Fatimah anu jadi bibit-buit panyéréwédan supaya ditangkep, tuluy dibuang atawa digantung. Kalungguhan Sultan Banten sangkan dipasrahkeun deui ka nu boga hakna, nyaéta Pangéran Gusti anu harita keur diasingkeun ka Sélong. Éta sarat ditarima ku Kumpeni. Fatimah ditangkep sarta diasingkeun ka Pulo Édam. Malah terus dibuang ka Pulo Banda. Engkéna, Fatimah maot di pangbuangan dina kaayaan anu pohara sangsarana. Pikeun saheulaanan, peperangan bisa dieureunkeun.
Dasar Kumpeni, maranéhna ngatur siasat anyar pikeun merangan pasukan Kyai Tapa. Mangsa gencatan sen¬jata ku Kumpeni digunakeun pikeun nohagaan pasukanana. Dadakuna mah ménta waktu pikeun mawa Pangéran Gusti anu dibuang ka Sélong. Padahal saenyana mah henteu kitu. Kumpuni ménta bantuan ti nagrina, nguyang balad. Salian ti jumlahna loba téh, senjatana ogé leuwih tohaga deuih. Terus nyampeur tentara Walanda anu aya di Tanjung Harapan, Afrika Kidul. Ti dinya mah kakara baé nyampeur Pangéran Gusti, anu cenah rék dipulangkeun ka rahayat Banten.
Mémang ahirna mah Pangeran Gusti jadi Sultan Banten, tapi sanggeus kaselang heula ku nu séjén. Nyaéta ku Sultan Zainul Alimin, anu sasatna mah dijenengkeun ku Kumpeni. Tah, diangkatna Sultan Zainul Alimin nguciwakeun rahayat Banten. Der perang deui. Kyai Tapa jeung Bagus Buang mingpin deui pasukanana ngagempur Kumpeni.
Ngan ayeuna mah ngagunakeun taktik gerilya, teu cara perang ti heula. Ari sababna, kakuatan Walanda geus nikel, boh jumlah ten¬tarana boh pakarangna. Najan kitu, angger baé Kumpeni téh kariripuhan. Mémang pasukan Kyai Tapa mah geus biasa mileuweungan. Béda jeung pasukan Kumpeni. Anu matak pantes upama pasukan Kumpeni mindeng kawiwirangan téh.
Ayeuna mah wilayah perjoangan Kyai Tapa téh ngalegaan. Lain di Banten wungkul, tapi sa-Pulo Jawa. Geus puguh ari di Jawa Barat mah. Diudag di Banten, kabur ka Sukabumi. Diudag ka Sukabumi, mucunghul di Cianjur. Kitu jeung kitu baé. Sarta méh di unggal daérah pasukan Kyai Tapa ngadatangkeun karugian pikeun Kumpeni.
Leuwihna ti éta, dina berjoangna téh Kyai Tapa mah geus henteu katalian ku kadaérahan. Pokona mah, musuhna anu utamana téh Kumpeni. Sing saha baé anu keur mumusuhan jeung Kumpeni, pasti bakal dibantuan ku Kyai Tapa jeung pasukanana. Di antarana baé mantuan urang Mataram anu keur baruntak ngalawan kaom penjajah Kumpeni di Jawa Tengah. Ti dinya terus ngétan deui, mantuan pasukan Pangéran Cakraningrat anu keur bajoang di Jawa Timur. Sarua deuih, ngalawan kaom penjajah Kumpeni.
Pasukan Banten anu dipingpin ku Kyai Tapa jeung Bagus Buang eureun perang gerilya sanggeus Pangéran Gusti diangkat jadi Sultan Banten. Jadi, pasukan Kyai Tapa mah lain lantaran bisa ditumpes ku Kumpeni eureunna téh. Eureun lantaran karepna sorangan.
Ratu Bagus Buang atawa Bagus Buang, wapat di Cibaliung, Banten Kidul. Ayeuna mah kabawah ka Pandéglang. Ari Kyai Tapa, neruskeun tapana di Cianjur. Henteu balik deui ka Banten, sabab henteu téga nénjo nagrina anu geus disebitan ku Kumpeni. Nepi ka wapatna ogé angger matuh di Cianjur.
Rengse
Kenging Kang Budi Rahayu Tamsyah
Mairan ku Google
Mairan ku Facebook